Aktualności

06.06.2022 r.

Krajowy Plan Odbudowy zaakceptowany. Co dalej?

Piotr Gadzinowski
Senior Manager
Zespół pozyskiwania finansowania CIVITTA Polska

Polski Krajowy Plan Odbudowy został zatwierdzony, co przypieczętowała czwartkowa wizyta w Warszawie przewodniczącej Komisji Europejskiej – Ursuli von der Leyen. To ważny, wyczekiwany od miesięcy krok – zatwierdzenie KPO oznacza uruchomienie ponad 35 mld EUR w dotacjach i tanich pożyczkach, na które czekają polscy przedsiębiorcy.

W swoich założeniach KPO ma wesprzeć przede wszystkim transformacje: zieloną i cyfrową polskiej gospodarki, a także wzmocnić „odporność” ekonomiczną i społeczną, pod czym kryją się reformy w systemie sprawiedliwości, rynku pracy i wsparcie służby zdrowia. Ze środków w ramach KPO mają także skorzystać polskie firmy, od których w dużej mierze zależy powodzenie zmian gospodarczych.

Kiedy ruszy KPO?

Akceptacja polskiego KPO przez Komisję Europejską nie jest jednoznaczna z uruchomieniem środków finansowych z Funduszu Odbudowy, ponieważ Polska musi najpierw spełnić uzgodnione kamienie milowe dotyczące między innymi reformy wymiaru sprawiedliwości. Konieczne jest także przygotowanie szeregu dokumentów wykonawczych, aby uruchomić nabory wniosków.

Polski rząd zapowiadał jednak, że już w wakacje możemy spodziewać się uruchomienia pierwszych naborów oferujących dofinansowanie inwestycji i programów planowanych w ramach KPO, które na razie finansowane byłyby ze środków krajowych, a w późniejszym czasie refinansowane już ze środków Funduszu Odbudowy. Zatem pierwszych konkursów dla przedsiębiorców spodziewamy się już w ciągu najbliższych dwóch miesięcy.

Dlaczego przyjęcie KPO jest ważne właśnie teraz?

Przyjęcie KPO przychodzi w bardzo trudnym momencie dla polskiej gospodarki.

1.Obecnie w Polsce wciąż czekamy na środki pomocy publicznej z funduszy strukturalnych w ramach polityki spójności na lata 2021-2027. Uruchomienie pierwszych konkursów z tej perspektywy planowane jest na koniec 2022 roku, jednak realnie szeroki strumień dotacji popłynie dopiero za rok. Pieniądze z Funduszu Odbudowy mogą zatem wypełnić trwającą lukę w dotacjach dla firm.

2.W swoich założeniach KPO ma wesprzeć nieco inne obszary niż te dotowane w ramach funduszy strukturalnych w nowej perspektywie, na przykład:

  • sektor rolno-spożywczy i inwestycje zwiększające bezpieczeństwo żywnościowe, które ułatwią rolnikom sprzedaż towarów bezpośrednio do sklepów lub producentów żywności,
  • branże, które mocno odczuły ekonomiczne skutki pandemii COVID-19 (HoReCa),
  • nowe technologie w gospodarce obiegu zamkniętego,
  • inwestycje firm w robotyzację produkcji i cyfryzację działalności,
  • wytwarzanie leków i ich składników na terenie UE.

Oczywiście KPO wspiera również obszary, które były i będą finansowane w perspektywie 2021-2027, a uruchomienie strumienia konkursów teraz oznacza brak konieczności czekania na planowane programy operacyjne. Na wsparcie w ramach KPO mogą liczyć inwestycje z zakresu:

  • kolejowego transportu towarów oraz transportu intermodalnego,
  • wytwarzania energii z OZE, w tym projekty wytwarzania przez firmy energii na swoje własne potrzeby,
  • rozwoju transportu opartego o paliwa alternatywne – energię elektryczną oraz wodór.

3.Co ważne i o czym warto również wspomnieć to fakt, że środki w ramach KPO powinny pomóc przedsiębiorcom obniżyć ryzyko inwestycji prowadzonych w czasie bardzo wysokiej inflacji, która dotyka nasz kraj.

Ponad roczne opóźnienie w przyjęciu i wdrażaniu KPO oznacza różne problematyczne kwestie. Założenia dokumentu były opracowywane od końca 2020 do połowy 2021 roku – trudności i wyzwania stojące w tamtym czasie przed polską gospodarką różnią się od obecnych. Podczas tworzenia KPO głównym problemem była pandemia COVID-19 i ograniczenia w kontaktach międzyludzkich oraz gigantyczne problemy wielu branż, które w trakcie trwania pandemii praktycznie zatrzymały działalność. Dzisiaj sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Oczywiście restrykcje związane z COVID-19 czy inną chorobą zakaźną mogą wrócić, jednak wyzwania, z którymi teraz się mierzymy, to wojna za naszą wschodnią granicą, ogromna inflacja oraz około 2 milionów uchodźców w naszych domach, szkołach i szpitalach. Niektóre założenia KPO mogą wydać się po prostu nieaktualne i nieodpowiadające obecnym potrzebom naszego kraju, dlatego być może KPO będzie jeszcze zmieniany pod kątem aktualnych wyzwań.

Jednak mimo wszystko zeszłotygodniowa wizyta Ursuli von der Leyen to duży krok naprzód i z niecierpliwością czekamy na pierwsze dotacje dla firm. Bez wątpienia dokument rysuje przed polskimi przedsiębiorcami wiele możliwości rozwoju, dlatego wierzymy, że już niebawem będziemy mogli ich w tym wspierać.